Tiêu cự

Tiêu cự là khoảng cách tính từ tâm ống kính đến cảm biến hình ảnh (mặt phẳng tiêu) và mỗi ống kính có tiêu cự khác nhau.
Tiêu cự quan trọng vì nó quyết định phạm vi cảnh mà bạn có thể chụp được (góc máy). Như trong các ảnh minh họa dưới đây, tiêu cự càng ngắn thì góc máy càng rộng và tiêu cự càng dài thì vật thể ở xa trông như lớn hơn.

• Lưu ý: Tương quan giữa tiêu cự và góc máy tùy thuộc vào mẫu máy ảnh. Hướng dẫn chụp ảnh dựa trên máy ảnh định dạng APS-C trừ khi có hướng dẫn cụ thể khác.

11 mm

16 mm

23 mm

33 mm

57 mm

90 mm

200 mm

330 mm

Nói chung, ống kính có tiêu cự khoảng 35 mm được gọi là ống kính thông thường vì loại ống kính này có góc máy gần với thị trường của con người. Ống kính có tiêu cự ngắn hơn 35 mm được gọi là ống kính góc rộng và ống kính có tiêu cự dài hơn 35 mm được gọi là ống kính tele. Tuy nhiên, không có tiêu chuẩn nghiêm ngặt nào đối với các thuật ngữ này. Dùng nhiều ống kính khác nhau tùy vào chủ thể hay hình ảnh bạn muốn chụp.

Chụp với ống kính góc rộng
Tiêu cự: 11 mm Chụp với ống kính tele
Tiêu cự: 250 mm

Hãy kiểm tra tiêu cự của ống kính. Giới hạn của tiêu cự của ống kính được in trên ống kính. Ví dụ: ống kính SAL55200-2 trong ảnh dưới đây có tiêu cự dao động từ 55 mm đến 200 mm.
Ở phía gờ của vành ống kính (gần thân máy), bạn cũng có thể nhìn thấy con số hiển thị tiêu cự được cài đặt hiện hành. Trong ảnh dưới đây, tiêu cự hiện hành là 55 mm.

Trong ảnh này, 55-200 ở bên trái là phạm vi tiêu cự sẵn dùng của ống kính. Đường màu trắng ở bên phải hiển thị tiêu cự được cài đặt hiện hành.

Ống kính zoom và ống kính tiêu cự cố định

Ống kính được chia thành hai loại: ống kính zoom có nhiều tiêu cự khác nhau và ống kính tiêu cự cố định có tiêu cự cố định. Một số ống kính zoom có thể tự chuyển đổi linh hoạt từ góc rộng sang tele. Ống kính loại này hữu ích để chụp hàng ngày và đặc biệt thuận tiện khi đi du lịch, lúc bạn cần giảm lượng hành lý đồ dùng cá nhân càng nhiều càng tốt.

Tiêu cự: 20 mm Tiêu cự: 250 mm

Ngược lại, nếu bạn dùng ống kính tiêu cự cố định không có đặc điểm phóng đại (zoom), bạn cần phải di chuyển bằng chính đôi chân của mình để tìm bố cục phù hợp. Tuy nhiên, ống kính tiêu cự cố định thường nhanh hơn và có khẩu độ lớn hơn, có nhiều ưu điểm trong việc thể hiện ý tưởng nhiếp ảnh bằng cách làm nhòe mờ hậu cảnh, có khả năng chụp tốc độ cao trong điều kiện thiếu sáng nên giảm được hậu quả ảnh bị nhòe mờ do ánh sáng yếu. Ngoài ra, với khả năng tái hiện hình ảnh cực tốt, bạn có thể tận hưởng niềm vui chụp được tấm ảnh chất lượng tuyệt vời mà ống kính zoom không thể làm được.

Ảnh này được chụp bằng ống kính tiêu cự cố định. Bằng cách cài đặt khẩu độ ở giá trị thông số f, hậu cảnh bị nhòe mờ rất lớn.
Ống kính chuyên dùng để chụp cận cảnh (macro) vốn cho phép bạn chụp cận cảnh bằng cách đến gần chủ thể cũng được xếp vào loại ống kính tiêu cự cố định. Mặc dù nhiều ống kính zoom hiện tại có đặc điểm chụp cận cảnh với khoảng lấy nét khá ngắn nhưng khả năng hoạt động của chúng vẫn không thể sánh bằng ống kính chuyên dùng để chụp cận cảnh.

Ống kính: SAL50F18 / Tiêu cự: 50 mm / Thông số f: 2.0

Ảnh này chụp những chi tiết của một bông hoa hướng dương bằng ống kính chuyên dùng để chụp cận cảnh (macro). Với ống kính chuyên dùng để chụp cận cảnh (macro), bạn có thể chụp chủ thể gần đến mức như thế này.

Ống kính: SAL100M28 / Tiêu cự: 100 mm / Thông số f: 3.5